Qua triển khai, quán triệt Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, các cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, cán bộ, đoàn viên, hội viên và Nhân dân tỉnh Vĩnh Long đã nhận thức rõ hơn về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác chấn hưng và phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam thời kỳ mới, xem đây là yếu tố then chốt để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phòng, chống các văn hóa phẩm không lành mạnh, xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ, phồn vinh. Từ đó, các chỉ tiêu phát triển văn hóa, con người Việt Nam nói chung đã được bổ sung, cụ thể hóa và đưa vào chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị.
Xác định việc phát triển văn hóa, con người Việt Nam là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng có tầm chiến lược lâu dài và phải được thực hiện thường xuyên liên tục. Sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc, Tỉnh đã triển khai, tuyên truyền, quán triệt sâu rộng đến mọi tầng lớp Nhân dân. Kết quả, triển khai quán triệt, tuyên truyền được 2.400 cuộc có 64.861 người dự. Trong đó, cấp tỉnh 130 cuộc, có 6.449 lượt; cấp huyện 561 cuộc, cho trên 18.388 lượt; cấp xã 1.677 cuộc, cho trên 36.669 lượt. Riêng ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thực hiện tuyên truyền trên 200 băng rôn, cờ phướn; 800 m2 pano; phối hợp Cty Quảng cáo Huy Nam dựng video clip phát hình hơn 100 giờ trên 116 màn hình Led.
Ngoài ra, tỉnh đã thực hiện đăng gần 600 tin, trên 450 bài viết, xây dựng 104 chuyên mục, 09 phóng sự đăng tải trên Báo Vĩnh Long; Bản tin, trang thông tin điện tử của các sở, ban, ngành tỉnh; Tờ tin thường kỳ của các huyện, thị xã, thành phố; phát sóng trên Đài Phát thanh Truyền hình Vĩnh Long, Đài Truyền thanh các huyện, thị xã, thành phố và trạm truyền thanh của các xã, phường, thị trấn trong tỉnh.
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Thi đua là yêu nước, yêu
nước là phải thi đua”. Thời gian qua, nhiều phong trào thi đua ở các cấp, các ngành trong toàn tỉnh được phát động mạnh mẽ, đều khắp trên các lĩnh vực, đời sống xã hội như: Hội Phụ nữ phát động cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, Hội Cựu chiến binh có phong trào “Giúp nhau làm kinh tế gia đình nâng cao đời sống, vượt khó giảm nghèo làm giàu chính đáng”, “Tham gia các phong trào cách mạng tại địa phương”; Đoàn Thanh niên với phong trào “Xung kích lao động sáng tạo, phát triển kinh tế - xã hội”; Hội Người cao tuổi phát động phong trào thi đua “Người cao tuổi tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc, trật tự xã hội, bảo vệ môi trường, xây dựng đô thị văn minh sạch, đẹp”… thu hút đông đảo cán bộ, đảng viên, hội viên, đoàn viên và nhân dân trong toàn tỉnh tích cực hưởng ứng tham gia thực hiện.
Thông qua phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", đặc biệt là xây dựng gia đình văn hóa, thời gian trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện nhiều mô hình tiêu biểu góp phần thúc đẩy kinh tế, xã hội phát triển, an ninh quốc phòng được ở địa phương được giữ vững, tình làng nghĩa xóm được thắt chặt. Tính đến cuối năm 2021, toàn tỉnh có 271.562/277.101 hộ đăng ký thực hiện gia đình văn hóa, chiếm 98,03%. Qua kết quả chấm điểm, có 263.504/271.562 hộ gia đình đạt chuẩn văn hoá, đạt 97,03%; 752/752 ấp (khóm, khu phố) đăng ký xây dựng ấp (khóm, khu phố) văn hóa, đạt tỷ lệ 100%. Qua kiểm tra, đánh giá của Ban Chỉ đạo phong trào cấp huyện đã công nhận được 751/752 ấp (khóm, khu) đạt chuẩn văn hoá, đạt 99,86%. Có 752/752 khu dân cư đã được UBND cấp huyện ra quyết định phê duyệt quy ước, hương ước đưa vào thực hiện, đạt tỷ lệ 100% (tăng 0,8% so với cùng kỳ năm 2021). 6 tháng đầu năm, có 1.731/1.731 đám cưới, trong đó có 1.731 đám cưới thực hiện theo nếp sống văn hóa mới đạt 100%; có 2.088/2.105 đám tang thực hiện theo nếp sống văn hóa mới, đạt tỷ lệ 99,19%; có 295/295 lễ hội được được tổ chức theo quy định, đảm bảo được thuần phong mỹ tục, không xảy ra mê tín dị đoan, đạt tỷ lệ 100%.
Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản được thực hiện với nhiều hình thức như: tuyên truyền, quảng bá, phối hợp với các đài phát thanh truyền hình, báo của trung ương và địa phương thực hiện các chương trình, hội thi tìm hiểu về di tích, về danh nhân nhằm giáo dục truyền thống yêu nước; triển lãm chuyên đề về di sản; phối hợp các trường học tổ chức các hoạt động giáo dục di sản, về nguồn cho đoàn thanh niên, xây dựng các tour, tuyến du lịch gắn với di sản. Bên cạnh đó, thực hiện phong trào “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, các trường học đã nhận chăm sóc di tích trên địa bàn; hàng tháng giáo viên đưa học sinh đến chăm sóc di tích. Ngành giáo dục có chương trình ngoại khóa, dã ngoại tại di tích. Thông qua các hoạt động như thi thuyết minh, kể chuyện, vẽ tranh... giúp các em học sinh hiểu thêm về di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh. Vĩnh Long hiện có khoảng 750 di tích, trong đó có 66 di tích đã được xếp hạng, trong đó có 11 di tích cấp quốc gia, 55 di tích cấp tỉnh.
Công tác bảo vệ di vật, cổ vật tại các di tích được chú trọng. Bảo tàng tỉnh đã tổ chức nhiều đợt kiểm kê hiện vật, di vật tại di tích nhằm quản lý số lượng và nắm rõ được giá trị hiện vật. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có trên 10.000 di vật, cổ vật ở các di tích đã được lập danh mục hiện vật và hướng dẫn bảo quản. Tỉnh có 01 bảo vật quốc gia và nhiều hiện vật có giá trị khác được bảo vệ theo quy định.
Các địa phương trong tỉnh cũng quan tâm hình thành, phát triển nhiều câu lạc bộ sở thích. Bình quân mỗi xã, phường có từ 05 câu lạc bộ trở lên hoạt động hiệu quả như: Đờn ca tài tử, Đội văn nghệ Thiếu nhi, Hát Karaoke, Khiêu vũ, Hát với nhau…Lĩnh vực thể dục thể thao có các câu lạc bộ: Cầu lông, Dưỡng sinh, Cờ tướng, Vovinam, Bóng chuyền hơi, Taekwondo, Aerobic, võ thuật… Các thư viện, phòng đọc sách xã tổ chức luân chuyển, bổ sung 27.942 sách, báo, tạp chí phục vụ trên 19.300 lượt bạn đọc
Công tác quản lý Nhà nước về văn hóa luôn được quan tâm triển khai thực hiện tốt. Việc triển khai các văn bản quy phạm pháp luật lĩnh vực văn hóa kịp thời đến các cơ sở, dịch vụ văn hóa. Qua đó, nhận thức của người dân có chuyển biến tích cực; thiết lập trật tự kỷ cương trong các hoạt động văn hóa và dịch vụ văn hóa, đẩy mạnh việc bài trừ các tệ nạn xã hội. Trong những năm qua, việc đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn tỉnh được các ban, ngành, địa phương quan tâm, chú trọng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người dân (trong đó có đối tượng thanh thiếu nhi) đến tham gia vui chơi, giải trí, rèn luyện thể lực và nâng cao đời sống tinh thần. Hệ thống các thiết chế văn hóa - thể thao công lập trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long được quan tâm đầu tư. Cụ thể:
+ Cấp tỉnh: có 01 Trung tâm Văn hóa tỉnh; 01 Bảo tàng tỉnh; 01 Thư viện tỉnh; 01 Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục, thể thao tỉnh; 01 Trung tâm Hoạt động Thanh Thiếu niên tỉnh; 01 Nhà Văn hóa Lao động tỉnh; 11 di tích cấp quốc gia và 55 di tích cấp tỉnh.
+ Cấp huyện: có 08 Trung tâm Văn hóa - Thể thao, 06 sân vận động, 08 thư viện huyện, thị xã, thành phố; 05 quảng trường; 04 công viên.
+ Cấp xã: hiện có 80/107 xã, phường, thị trấn có Trung tâm Văn hóa - Thể thao cấp xã; đạt tỷ lệ 75%. Trong đó, có 14 Trung tâm Văn hóa - Thể thao xã, phường (đáp ứng đủ tiêu chí theo Thông tư số 12/2010/TT-BVHTTDL); 61 Trung tâm Văn hóa và Học tập cộng đồng xã và 05 Nhà Văn hóa xã; 249/752 ấp có Nhà văn hóa - Khu thể thao ấp, cụm liên ấp (trong đó, có 18 Nhà văn hóa - Khu thể thao ấp, có 77 Nhà văn hóa - Khu thể thao cụm liên ấp); bình quân, một Nhà văn hóa- Khu thể thao liên ấp sử dụng cho 03 ấp, tỷ lệ 33% ấp có Nhà văn hóa- Khu thể thao ấp; 20 sân bóng đá cụm xã; 50 sân bóng đá mini; 190 điểm đọc sách báo.
Ngoài ra, còn có 60 sân bóng đá mini cỏ nhân tạo; 43 sân quần vợt; 46 sân bóng chuyền; 31 hồ bơi; 35 phòng tập thể dục, thể thao; 02 phòng chiếu phim; 01 thư viện và trên 885 điểm tập, sân bãi thể thao do các cơ quan đơn vị và tư nhân quản lý. Kinh phí đầu tư cho văn hóa năm 2022 trên địa bàn tỉnh là trên 157 tỷ, tăng 10% so với năm 2021./.
Xuân Giang