Trong khuôn khổ tổ chức Lễ công bố Quyết định di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghề làm tàu hũ ky xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long” (Quyết định số 1832/QĐ-BVHTTDL ngày 16/3/2023), ngày 03/4/2023, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vĩnh Long phối hợp Ủy ban nhân dân thị xã Bình Minh tổ chức hội thi ẩm thực “Các món ăn truyền thống chế biến từ tàu hũ ky” tại nhà ăn Trung tâm Hành chính thị xã Bình Minh.

Hội thi đã thu hút 08 đơn vị đến từ 08 xã, phường ở thị xã Bình Minh tham dự. Với nguyên liệu chính là tàu hũ ky kết hợp cùng một số nguyên liệu tại địa phương, các đội đã khéo léo, sáng tạo ra nhiều món ăn hấp dẫn, giàu dinh dưỡng, đậm đà hương vị miền tây như: Gỏi tàu hũ ky, Tàu hũ ky xào hải sản, Cá bóng mú hấp tàu hũ ky, Thịt dê hấp lá tía tô tàu hũ ky, Tàu hũ ky nấu nấm, Giò heo nấu củng tàu hũ ky, Kiểm tàu hũ ky, Chè tàu hũ ky bạch hạt, Rau câu thạch tàu hũ,…

Kết thúc Hội thi, có 06 đội đạt giải: giải nhất thuộc về đơn vị UBND xã Mỹ Hòa - “Tàu hũ ky xào hải sản với hành”, UBND phường Thành Phước - “Cá bống hấp tàu hũ ky” đạt giải nhì, UBND xã Đông Thạnh - “Tôm chiên hoàng bào” đạt giải ba; 03 giải khuyến khích thuộc về UBND xã Đông Thành -  “Giò heo nấu củng tàu hũ ky”, UBND xã Đông Bình - “Gà tiềm ngũ sắc”, UBND phường Cái Vồn - “Thái tử sang sông” (óc bưu nhồi tàu hũ ky).

Hội thi là dịp để giới thiệu, tôn vinh các món ăn truyền thống chế biến từ tàu hũ ky góp phần khẳng định giá trị và nguồn gốc hình thành tạo nên thương hiệu làng nghề. Tàu hũ ky Mỹ Hòa có đặc trưng “thơm, béo nhưng không ngậy, dai và vàng óng ánh” là thực phẩm ăn chay. Bên cạnh đó, tàu hũ ky còn kết hợp chế biến đa dạng các món mặn, cọng và lá tàu hũ ky góp phần làm cho món ăn bắt mắt, thơm ngon, lạ miệng hơn. Thông qua hội thi, Ban tổ chức mong muốn sẽ đánh thức nguồn tài nguyên ẩm thực địa phương, giới thiệu đặc sản ẩm thực những món ăn ngon chế biến từ tàu hũ ky - sản vật quê nhà; góp phần làm cho văn hóa ẩm thực Vĩnh Long ngày càng phong phú, hấp dẫn.

. Ông Nguyễn Xuân Hoanh và đội đạt giải nhất hội thi “Các món ăn truyền thống chế biến từ tàu hũ ky” năm 2023

Được biết, năm 2013, Cục Sở hữu trí tuệ công nhận nhãn hiệu tập thể “Tàu hũ ky Mỹ Hòa - Bình Minh”; năm 2017, làng nghề đạt giải thưởng sản phẩm tiêu biểu đồng bằng sông Cửu Long; năm 2019, làng nghề tàu hũ ky tại xã Mỹ Hòa được tỉnh công nhận là sản phẩm 3 sao, đạt chuẩn OCOP của tỉnh Vĩnh Long. Ngày 04/8/2022, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đưa “Nghề là tàu hũ ky xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long” vào số 434 trong Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là một chứng nhận thương hiệu để tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thị trường.

Người đầu tiên làm nghề tàu hũ ky ở xã Mỹ Hòa là ông Châu Xường và hai con trai là Châu Khoạnh, Châu Sầm từ năm 1912. Đến năm 1923, sáp nhập làng An Hòa và làng Mỹ Chánh thành làng Mỹ Hòa, cũng từ đây người dân trong xóm theo nghề làm tàu hũ ky ngày càng đông và sản phẩm được bán ra khắp vùng. Trải qua 100 năm, người dân xã Mỹ Hòa vẫn làm nghề tàu hũ ky, trở thành làng nghề truyền thống, đem lại thu nhập ổn định và cuộc sống khấm khá hơn.

Theo ông Nguyễn Xuân Hoanh - Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Vĩnh Long, Trưởng ban tổ chức Hội thi cho biết “Tàu hũ ky Mỹ Hòa là làng nghề ẩm thực truyền thống đầu tiên của tỉnh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể. Đây là niềm tự hào của nghệ nhân, địa phương; mở ra cơ hội quảng bá, phát triển làng nghề, thu hút khách du lịch đến Vĩnh Long”.

Đến nay, tỉnh Vĩnh Long có 02 di sản phi vật thể được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là Lễ hội Lăng Ông Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn (huyện Trà Ôn) và Nghề làm tàu hũ ky ở xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long./.

Bài và ảnh: Tào Phú Vinh, phòng Nghiệp vụ quản lý di tích Bảo tàng Vĩnh Long​