Ngày nay, mạng xã hội (MXH) đã phố biến rộng rãi toàn cầu và trở nên quen thuộc và cần thiết đối với mỗi người. Bên cạnh những tiện ích mà nó mang lại, thì đây cũng là công cụ lợi dụng của các thế lực thù địch với những âm mưu chống phá về chính trị ở Việt Nam.

        Năm 2018, nước ta có 64 triệu người dùng internet, chiếm 67% dân số. Hiện có 400 MXH được cấp phép hoạt động tại Việt Nam, trong đó Facebook có khoảng 55 triệu tài khoản, chiếm 57% dân số và là một trong 10 nước có số lượng người sử dụng mạng Facebook lớn nhất thế giới. Thời lượng sử dụng MXH trong một ngày của giới trẻ Việt Nam trung bình là 7 giờ, khá cao so với khu vực và thế giới. Trong đó, đáng chú ý, số người dùng thường xuyên mạng xã hội facebook là 60 triệu người/tháng với thời gian trung bình 3,55 giờ/ngày; mạng Zalo có 40 triệu người/tháng với thời gian sử dụng 2,12 giờ. Những thống kê này cho thấy MXH đã và đang trở thành “chất liệu” không thể thiếu trong đời sống xã hội Việt Nam.

(Ảnh 01)

        Mạng xã hội đang trở thành nơi chia sẻ thông tin của người sử dụng một cách dễ dàng và nhanh chóng nhờ các tính năng đăng bài, post ảnh, gửi clip, thậm chí là livestream. Tuy nhiên, không phải ai cũng có ý thức khi chia sẻ thông tin trên mạng xã hội, nhiều người muốn thông qua mạng xã hội để thể hiện bạn thân, câu view một cách thiếu suy nghĩ, không thể lường trước được các hệ lụy có thể xãy ra cho bản thân, giaa đình cũng như xã hội.

        Thời gian qua, nhóm Facebook “Hóng biến Vĩnh Long” về đăng, chia sẻ thông tin cá nhân của người khác không đúng quy định. Nhóm này đã đăng tải, chia sẻ thông tin quyết định của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long về việc cách ly tại nhà đối với viên chức, liên quan bệnh nhân Nguyễn Thị Bích Phương và công văn của Đài Phát thanh và Truyền hình Vĩnh Long về việc báo cáo viên chức, người lao động của Đài có người thân tiếp xúc với F1. Cơ quan chức năng tiến hành nhắc nhở, yêu cầu chủ facebook  “Hóng biến Vĩnh Long”  gỡ bỏ các thông tin sai sự thật và đính chính thông tin đã đăng tải. (Ảnh 2)

        Trong xu thế phát triển mạnh mẽ của không gian mạng, không thể phụ nhận rằng nó tác động trực tiếp rất lớn đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm, thái độ hành vi của con người. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn nhiều người cho rằng mạng xã hội là một môi trường ảo nên thích làm gì thì làm, muốn nói gì thì nói, tự do phát ngôn, tự do thông tin mà không một ai quản lý cả. Những suy nghĩ như vậy là hoàn toàn sai bởi lẽ những thông tin, hình ảnh không đúng sự thật sẽ gây hoang mang dư luận, tạo dư luận không đúng trong quần chúng nhân dân và những hành vi đó là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy thuộc vào nội dung tin đồn, tính chất, mức độ, động cơ của hành vi và hậu quả của việc tung tin tác động đến xã hội như thế nào sẽ có hình phạt tương ứng. Cụ thế như:

        Về xử phạt hành chính, theo Điểm a Khoản 3 Điều 64 Nghị định 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng với hành vi “cung cấp nội dung thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân”.

        Điểm g Khoản 3 Điều 66 Nghị định cũng quy định: Xử phạt 10 đến 20 triệu đồng đối với hành vi “cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác”.

        Trong trường hợp, nếu xác định được chính xác người tung tin đồn thất thiệt có tính chất vu khống thì xử lý theo quy định tại Điều 122, Bộ luật Hình sự. Người phạm tội vu khống có thể bị phạt tù từ 3 tháng đến 7 năm.

        Trường hợp không xác định được chính xác người tung tin đồn thất thiệt mà chỉ xác định được người đưa tin lên mạng thì áp dụng theo quy định tại Điều 226 Bộ luật Hình sự, tội “Đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet những thông tin trái với quy định của pháp luật” (nếu không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 88 và Điều 253 của bộ luật này). Hành vi xâm phạm đó gây hậu quả nghiêm trọng có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm tù.

        Trong thời đại ngày nay, nhu cầu cập nhật, bổ sung những thông tin, tin tức trên các lĩnh vực của con người là rất cao. Việc tiếp nhận các tin tức từ các nguồn ngày càng phong phú và đa dạng, như: phương tiện thông tin đại chúng, báo đài, đài phát thanh, báo chí, sách, internet và người dân xung quanh… chính do quá nhiều nguồn khác nhau nên cách tiếp cận cũng trở nên thụ động hơn, thiếu dần khả năng chọn lọc, xác định thông tin chính thống hơn. Đồng thời, với sự phát triển mạnh mẽ của các mạng xã hội như Facebook, Zalo…, tin tức trở nên phổ biến và áp đảo các nguồn tin chính thống như báo đài, truyền hình cả về tốc độ và số lượng. Nhiều người chuyển sang đọc tin mới trên mạng xã hội vì nhanh hơn, bỏ thói quen sách, đọc báo, xem truyền hình nhưng kèm theo đó là sự nhẹ dạ cả tin, thiếu thận trọng cảnh giác trước những luồng tin giả.

        Không chỉ cả tin, người dùng các mạng xã hội còn bị tin giả lợi dụng tâm lý thích “câu like” để phát tán các nội dung có tính “hot”, gây sự tò mò, hiếu kỳ cho người khác. Khi sử dụng mạng xã hội, khi bắt gặp các nội dung như vậy, chúng ta thường có phản xạ muốn chia sẻ ngay cho bạn bè mình mà không quan tâm, chú ý nhiều tới việc đánh giá hay kiểm chứng thông tin là thật hay giả. Đây là hành động mà chúng ta tiếp tay cho tin giả, vô tình trở thành người phạm pháp vì phát tán thông tin sai sự thật.

        Chính vì vậy, hãy là người sử dụng mạng xã hội thông minh, biết cách tiếp nhận, chọn lọc và xử lý những thông tin từ các nguồn một cách hợp lý nhất. Phải trang bị  khả năng tự đánh giá, tự sàng lọc, tự phản biện, đấu tranh với những thông tin không đúng sự thật. Bên cạnh đó, cần phải làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, văn hóa ứng xử trên không gian mạng, đặc biệt là giới trẻ. Mỗi tổ chức, cá nhân phải có trách nhiệm với cộng đồng và chịu trách nhiệm về thông tin mình đăng tải trên mạng xã hội.

        Mỗi đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và người dân cần phải tỉnh táo, sáng suốt trong sử dụng MXH; nhận thức đúng đắn về trách nhiệm của mình khi tham gia MXH, mạnh dạn đấu tranh, phản bác quan điểm, luận điệu sai trái thù địch, nhằm tạo ra một hợp lực đủ mạnh để ngăn chặn, đẩy lùi những thông tin sai lệch, xấu, độc của thế lực phản động, không để bị lôi kéo tham gia các tổ chức phản động, kích động thực hiện hành vi vi phạm pháp luật và trở thành “con rối” bị lợi dụng trên MXH./.

Thịnh An Ninh