Nhằm tăng cường ổn định bờ sông, bảo vệ các công trình hạ tầng góp phần hạn chế tình trạng sạt lở bờ bao, kênh, tạo cảnh quan môi trường xanh thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp chính quyền và cộng đồng đối với việc trồng cây xanh; phát huy vai trò của cây xanh đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái, cảnh quan thiên nhiên và hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu. Hỗ trợ và bảo vệ sản xuất nông, ngư nghiệp; hạn chế xói mòn, sạt lở làm mất đất, giảm tối đa thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp, góp phần giảm nhẹ thiên tai, điều hòa khí hậu, ổn định môi trường, cân bằng hệ sinh thái, hạn chế ô nhiễm môi trường, cải tạo đất.
Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh vừa ban hành kế hoạch Phát động phong trào trồng cây xanh phòng, chống sạt lở bờ sông, kênh, rạch thích ứng với Biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2024 – 2030. Theo đó, Tỉnh tổ chức “Phát động trồng cây xanh phòng, chống sạt lở bờ sông, kênh, rạch thích ứng với biến đổi khí hậu trên toàn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2024 - 2030. Trong đó, phân kỳ thực hiện phấn đấu đến năm 2030, có từ 50% trở lên các tuyến sông, kênh, rạch có nguy cơ sạt lở được phát động và trồng các loại cây phòng, chống như: cây bần, cây tràm, cây tra nhớt, …

Ảnh: Cây bần được ngành chuyên môn phát động trồng để phòng chống sạt lở bờ sông
Tùy theo địa hình, địa chất và tốc độ sạt lở của bờ sông nơi có nguy cơ sạt lở mà có thể lựa chọn cây trồng phù hợp. Dọc theo các tuyến sông, kênh, rạch có nguy cơ sạt lở nhưng phải có tiềm năng để trồng các loại cây phòng, chống như cây bần… trong đó, ưu tiên phát động trồng và quản lý cho cây bần phát triển dọc theo các tuyến sông, kênh, rạch,.... tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long.
Việc lựa chọn loài cây trồng cần xem xét đảm bảo tính phù hợp với mục đích, cảnh quan và điều kiện sinh thái của từng địa phương, từng khu vực. Cụ thể, Các loại cây có khả năng phòng, chống sạt lở bờ sông, kênh, rạch như: cây bần, cây tràm, cây tra nhớt, …trong đó, chủ lực là cây bần. Ngoài ra có thể kết hợp trồng các loại cây, loại cỏ, cây thủy sinh có sức kháng sạt lở tốt (lục bình, có nga, lau sậy,…).
Một số nghiên cứu cho thấy, trồng cây, cỏ để chống sạt lở chỉ hiệu quả đối với bờ sông ngòi, kinh, rạch có tốc độ sạt lở yếu (dưới 2m/năm). Sạt lở ở tốc độ này thường xảy ra ở những sông nhỏ, kinh, rạch nội đồng nằm ngoài vùng đê bao bị bồi lắng, dòng chảy yếu, ít tàu ghe qua lại hoặc ở những đoạn sông, rạch, kinh bị giáp nước hay ở những bãi bồi trên các cồn, cù lao, bãi sông lớn. Tại những nơi sạt lở mạnh (từ 5m đến dưới 10 m/năm) và rất mạnh (trên 10 m/năm) thường xảy ra ở những tuyến sông lớn, kinh trục có dòng chảy mạnh, mái bờ gần thẳng đứng, nhiều tàu ghe qua lại...Chống sạt lở bằng trồng cây, cỏ sẽ không hiệu quả./.
N.M