Ngày 14/12/2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” (Nghị quyết 29).

Dự hội nghị có Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn; Phó Trưởng ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn; Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh; các Thứ trưởng Bộ GDĐT; đại diện các Ban, Bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo địa phương, Sở GDĐT và cơ sở giáo dục. Tại điểm cầu Vĩnh Long, Bà Nguyễn Thị Quyên Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng lãnh đạo Sở GDĐT, các sở ngành có liên quan tham dự.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Trong quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng luôn quan tâm đến giáo dục và đào tạo, xác định giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. Từ khi Đảng thành lập đến nay, đã có nhiều Nghị quyết, Chỉ thị về giáo dục và đào tạo được ban hành và đi vào cuộc sống, trong đó, Nghị quyết số 29 “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” có vai trò đặc biệt quan trọng.

Thay mặt Ban cán sự Đảng Bộ GDĐT, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc trình bày dự thảo báo cáo tóm tắt kết quả 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 29. Theo đó, trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, song được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, sâu sát của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; sự phối hợp có hiệu quả của các ban, bộ, ngành và các địa phương, đặc biệt là với sự cố gắng, nỗ lực của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục các cấp, sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 29, giáo dục và đào tạo nước ta đã có những bước phát triển mạnh mẽ và đạt được nhiều thành tựu quan trọng.

Hệ thống các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện đã được ban hành tương đối toàn diện, bao quát. Hệ thống giáo dục quốc dân cơ bản được hoàn thiện theo hướng mở, liên thông giữa các cấp học, trình độ và giữa các phương thức giáo dục, đào tạo; quy mô giáo dục và mạng lưới cơ sở giáo dục phát triển, đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập suốt đời của người dân.

Ban hành và tổ chức triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông mới; triển khai một chương trình nhiều sách giáo khoa và xã hội hóa trong biên soạn, phát hành sách giáo khoa bước đầu tạo chuyển biến tích cực; chất lượng giáo dục phổ thông cả đại trà và mũi nhọn ngày càng nâng cao. Giáo dục thường xuyên phát triển đa dạng về nội dung và hình thức, góp phần xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời.

Chất lượng giáo dục nghề nghiệp có chuyển biến tốt hơn, công tác đào tạo nghề cho công nhân và lao động nông thôn được quan tâm.

Đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá, đặc biệt là thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng sư phạm, giáo dục nghề nghiệp ngày càng thực chất và hiệu quả hơn, cơ bản khắc phục tình trạng học lệch, học tủ và giảm áp lực, tốn kém cho xã hội.

Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và giáo dục thể chất cho học sinh, sinh viên ngày càng đi vào nề nếp, thực chất và hiệu quả; công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục học sinh, sinh viên được tăng cường. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được triển khai rộng khắp trong toàn ngành Giáo dục.

Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cơ bản được chuẩn hóa, từng bước đảm bảo số lượng; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được cải thiện, bước đầu đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, đào tạo.

Bên cạnh những kết quả chủ yếu đạt được, vẫn những tồn tại, hạn chế cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị để sớm khắc phục: Công tác tuyên truyền, quán triệt triển khai thực hiện Nghị quyết 29 ở một số nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Việc thể chế hóa Nghị quyết còn chậm, thiếu tính đồng bộ và liên thông giữa các chính sách liên quan với các chính sách mới về giáo dục và đào tạo. Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục, đào tạo còn hạn chế. Mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có nơi phân bố chưa hợp lý, còn tình trạng thiếu trường, lớp ở các thành phố lớn, khu công nghiệp, khu vực đông dân cư và miền núi. Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi hoàn thành chậm tiến độ 2 năm, chưa hoàn thành được mục tiêu miễn học phí cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi trước năm 2020. Việc triển khai chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới còn gặp nhiều khó khăn; chưa hoàn thành mục tiêu thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020.

Cơ cấu, số lượng đội ngũ giáo viên mầm non, phổ thông còn bất cập, vẫn còn tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ; chất lượng đội ngũ chưa đồng đều giữa các vùng, miền. Ngân sách nhà nước chi cho giáo dục chưa bảo đảm tối thiểu 20% trong tổng chi ngân sách nhà nước theo yêu cầu của Nghị quyết 29. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục, đào tạo, nhất là trong triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Phát biểu kết thúc hội nghị, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Các trao đổi, thảo luận tại hội nghị đều thống nhất khẳng định rằng, giáo dục và đào tạo trong 10 năm qua đã có những đổi mới to lớn, những chuyển biến tích cực. Để có được những đổi mới như vậy, Nghị quyết 29 của Trung ương Đảng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là Nghị quyết mang tính khoa học, thể hiện tầm nhìn xa rộng và những quyết sách mạnh mẽ của Trung ương Đảng. Cho tới thời điểm này, rất nhiều nội dung quan trọng vẫn đang là quyết sách mang tính chiến lược. Chúng ta khẳng định giá trị của Nghị quyết 29 trong sự mở đường cho đổi mới giáo dục, thể hiện tầm nhìn cho sự phát triển bền vững và lâu dài của đất nước.

3 vấn đề chính theo Bộ trưởng cũng sẽ được đề cập trong kết luận tiếp tục triển khai Nghị quyết 29 trong thời gian tới là: Nhận thức, thể chế và nguồn lực.

Cụ thể về vấn đề nhận thức, Bộ trưởng nhấn mạnh: Nghị quyết 29 đã là đổi mới về quan điểm đối với giáo dục, nhưng nhận thức ở trong các cấp, các ngành trong giáo dục vẫn là một vấn đề lớn. Bên cạnh một nhận thức cho đầy đủ và thấu đáo, quan trọng hơn cần sự hành động tương xứng và cần sự hành động cho đến nơi đến chốn.

Về thể chế, theo Bộ trưởng, sẽ cần tiếp tục rà soát các văn bản, các bộ luật, xây dựng Luật mới là Luật Nhà giáo và rà soát các văn bản quy phạm pháp luật để mở đường cho xã hội hoá trong giáo dục, tự chủ trong giáo dục và mở đường cho những đổi mới khác.

Đối với vấn đề nguồn lực, Bộ trường cho rằng: Càng ngày chúng ta càng nhận thức sâu sắc và toàn diện vai trò có tính chất quyết định của lực lượng nhà giáo trong công cuộc đổi mới này và chắc chắn chúng ta sẽ phải làm nhiều việc hơn nữa phát triển đội ngũ nhà giáo để hoàn tất các mục tiêu đổi mới giáo dục trong thời gian sắp tới./.

                                                                                                            KC