Vĩnh Long là tỉnh nằm ở trung tâm châu thổ Đồng bằng sông Cửu Long, giữa sông Tiền và sông Hậu; có điều kiện thuận lợi về vị trí địa lý và khí hậu nên tiềm năng phát triển kinh tế rất lớn. Trong nhiều năm qua, cơ sở hạ tầng đã được đầu tư xây mới hoặc nâng cấp với nhiều công trình hữu ích, góp phần không nhỏ trong việc thay đổi diện mạo cảnh quan và nâng cao đời sống tinh thần và vật chất của cư dân tỉnh nhà. Trên con đường phát triển, để sớm trở thành một tỉnh khá, giàu, thế mạnh đặc trung của Vĩnh Long sẽ được khai thác một các có hiệu quả, đó là:

- Có vị trí chiến lượt quan trọng, năm ở trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long - vùng trọng điểm nông nghiệp của cả nước, đồng thời nằm giữa hai trung tâm kinh tế lớn là TP. Hồ Chí Minh (cách khoảng 135km theo Quốc lộ 1 và trên 100km theo đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ về hướng Bắc) và thành phố Cần Thơ (cách khoảng 34km về hướng Nam).

- Đất có chất lượng cao, độ phì khá lớn, nguồn nước ngọt quanh năm, hệ thống sông rạch dày, thuận tiện cho việc canh tác nông nghiệp, đặc biệt là trồng trọt. Vĩnh Long hiện là vùng trọng điểm sản xuất lương thực thực phẩm lớn nhất cả nước, đặc biệt nằm trong vùng tứ giác phát triển cây ăn trái lớn nhất Đồng bằng sông Cửu Long, có tiềm năng phát triển các lúa, màu, cây ăn quả lớn, phục vụ cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu

- Vĩnh Long là có tiền năng lớn về phát triển du lịch (du lịch sinh thái, du lịch lịch sử văn hóa, hội nghị, hội thảo, thương mại...).

- Lao động dồi dào và có trình độ, đặc biệt lao động nông nghiệp có nhiều kinh nghiệm, khả năng nâng cao tỷ lệ qua đào tạo lớn. Có truyền thống và tiềm năng về đào tạo với hệ thống các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề lớn, cơ sở vật chất và kỹ thuật tốt. Nhân dân Vĩnh Long có truyền thống cách mạng, luôn luôn đi đầu trong đấu tranh chống ngoại xâm trước kia và trong phát triển kinh tế.

Về nông nghiệp

Vĩnh Long có nhiều điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, nằm giữa sông Tiền và sông Hậu nên đất đai màu mỡ, lại đảm bảo đủ nước ngọt quanh năm phục vụ phát triển ngành nông nghiệp theo hướng toàn diện. Khai thác những lợi thế đó, tỉnh Vĩnh Long đã phân bổ sản xuất nông nghiệp theo hướng: khu vực đất liền sẽ tập trung trồng lúa, cây ăn quả, cây màu, cây công nghiệp ngắn ngày, chăn nuôi bò, lợn, gà và nuôi trồng thuỷ sản; các cù lao trên sông là nơi có điều kiện thổ nhưỡng thích hợp trồng các loại cây ăn quả đặc sản, nuôi cá trong các mương vườn, vùng bãi bồi ven sông, ven cù lao. Từ sự phân bổ này, ngành nông nghiệp Vĩnh Long đã đẩy nhanh quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhằm hướng tới mục tiêu đưa kinh tế vườn thành thế mạnh thứ hai trong sản xuất nông nghiệp, qua đó góp phần xây dựng nền nông nghiệp tăng trưởng liên tục và bền vững theo vùng sinh thái, tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng và giá trị cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường, mang lại giá trị ngày càng tăng trên một đơn vị diện tích. 

Với mục tiêu đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp, đem lại giá trị thu nhập cao hơn cho người nông dân và phá thế độc canh cây lúa, tỉnh Vĩnh Long chủ trương đưa giá trị kinh tế từ vườn cây ăn quả thành thế mạnh thứ hai sau cây lúa. Trong những năm qua, người dân Vĩnh Long đã tích cực cải tạo vườn tạp, vườn kém hiệu quả, tận dụng diện tích ngoài đê bao để lập vườn và trồng các lọai cây có giá trị kinh tế. Đặc biệt, đã hình thành nhiều vùng chuyên canh cây đặc sản như: cam sành ở Tam Bình, bưởi Năm Roi ở Bình Minh, nhãn, chôm chôm ở Long Hồ,…  

Do làm tốt công tác thuỷ lợi, áp dụng tiến bộ khoa học - công nghệ và đưa giống lúa chất lượng cao vào sản xuất nên hàng năm tỉnh Vĩnh Long sản xuất được gần 680.000 tấn lúa và các loại cây chủ lực, có giá trị kinh tế cao như cam sanh, bưởi, xoài, nhãn, chôm chôm,... cho sản lượng hàng năm trên 1.2 triệu tấn. Bên cạnh đó, việc đưa rau màu xuống ruộng đã tạo bước đột phá trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp ở Vĩnh Long. Chuyển đổi diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây màu và luân canh cây màu trên ruộng lúa diễn ra rộng khắp.  Những mô hình chuyên canh rau màu an toàn, mô hình 3 vụ màu/năm; 2 lúa - 1 màu, 2 màu - 1 lúa, 1 lúa - 3 màu…, các vùng chuyên canh màu tập trung đã và đang hình thành đã mang lại giá trị cao trên 1 đơn vị diện tích.

Kinh tế thủy sản là một trong những mũi đợt phá của tỉnh, với diện tích nuôi trồng khoảng 2.197ha, sản lượng thủy sản nuôi tròng và khai thác (chủ yếu là cá tra) đạt trên 150.000 tấn/năm. Chăn nuôi gia súc (chủ yếu là gà, bò và lợn) với số lượng hàng năm trên 11 triệu con.

Trong tương lai, chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hình thức trang trại và khai thác thế mạnh về nuôi thủy sản phục vụ cho chế biến xuất khẩu là lĩnh vực ưu tiên trong định hướng phát triển của tỉnh.

Về công nghiệp.

Vĩnh Long luôn là một trong các tỉnh đứng đầu cả nước trong việc thu hút đầu tư thông qua những chính sách mời gọi hợp lý, cởi mở và cho thấy vẫn còn nhiều tiềm năng đầu tư, phát triển. Các ngành công nghiệp chủ lực có nhiều tiềm năng của tỉnh bao gồm: Chế biến nông sản, thực phẩm, đặc biệt là chế biến lúa gạo; thủy sản; thức ăn gia súc, gia cầm, thủy sản; dược phẩm,.. cùng với các ngành, nghề truyền thống nổi tiếng như: thủ công mỹ nghệ, gạch, gốm,…

Hệ thống các khu công nghiệp: Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long có 02 khu công nghiệp đang hoạt động gồm:

- Khu công nghiệp Hoà Phú: Tọa lạc tại xã Hòa Phú, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long, có tổng diện tích 260ha, cách thành phố Vĩnh Long 12km, cách thành phố Cần Thơ 20km. Cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại đảm bảo đáp ứng nhu cầu cho các nhà đầu tư. Nhà máy xử lý nước thải có công suất 4.000m³/ngày/đêm. Xử lý nước thải ra môi môi trường đạt loại A theo Tiêu chuẩn Việt Nam. Hiện diện tích đất công nghiệp cho thuê của 2 giai đoạn đã lấp đầy. Chủ đầu tư đang thực hiện các thủ tục xin phép thực hiện mở rộng giai đoạn 3 (Diện tích dự kiến 157ha).

- Khu công nghiệp Bình Minh: Tọa lạc tại xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh, có tổng diện tích 135ha, cách thành phố Vĩnh Long 33km, cách trung tâm thành phố Cần Thơ 05km, thuận lợi về giao thông đường bộ, hàng không, năm liền kề hệ thống cảng – Logistics Bình Minh, cách cảng Cái Cui, cảng Cần Thơ, sân bay quốc tế Cần Thơ khoảng 10km. Cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại đảm bảo đáp ứng nhu cầu cho các nhà đầu tư, Hiện diện tích đất công nghiệp cho thuê còn khoảng 6,4ha. Nhà máy xử lý nước thải có công suất 5000m³/ngày/đêm. Giai đoạn I công suất 2.200m³/ngày/đêm. Xử lý nước thải ra môi trường đạt loại A theo tiêu chuẩn Việt Nam.

- 02 Khu công nghiệp mới thành lập:

Khu công nghiệp Đông Bình: Tọa lạc tại xã Đông Bình, thị xã Bình Minh, thành lập tháng 4/2021 với diện tích 350ha. Hiện nay, đang thực hiện công tác giải phòng mặt bằng.

Khu công nghiệp Gilimex Vĩnh Long: tọa lạc tại thị trấn Tân Quới và xã Thành Lợi, huyện Bình Tân, thành lập tháng 9/2022 với diện tích 400ha. Hiện nay đang thực hienj công tác giải phòng mặt bằng.

- 01 Khu công nghiệp đang thực hiện các thủ tục thành lập: Khu công nghiệp An Định: Tọa lạc tại xã An Phước, huyện Mang Thít, có quy mô 200ha. Hiện nay, nhà đầu tư đang thực hiện các thủ tục đầu tư dự án.

Sản phẩm công nghiệp.

- Hàng thủ công mỹ nghệ: Dự báo nhu cầu thị trường xuất khẩu về những sản phẩm này tiếp tục tăng mạnh trong những năm tới đồng thời tạo nhiều việc làm cho người lao động, đặc biệt là ở khu vực nông thôn.

- Tân dược: Là sản phẩm truyền thống của Vĩnh Long, đang chiếm thị phần khá lớn ở Đồng bằng sông Cửu Long và trong nước. Cùng với mức sống dân cư tăng, nhu cầu về các loại thuốc sẽ tăng. Đây là một lợi thế cần được duy trì và phát huy.

- Sản phẩm công nghiệp nhẹ: Thị trường xuất khẩu và trong nước đối với những loại sản phẩm này còn lớn, đặc biệt là các thị trường châu Âu và Bắc Mỹ.

- Sản phẩm cơ khí: Đối với Vĩnh Long đây là sản phẩm có nhiều tiềm năng. Trước hết, đóng mới và sửa chữa tàu thuyền là ngành truyền thống, là vùng sông nước nên nhu cầu về các loại sản phẩm của ngành dự báo sẽ tiếp tục tăng, cần được duy trì và phát huy; cùng với quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước nhu cầu về các loại sản phẩm cơ khí chế tạo, cơ khi chính xác sẽ ngày một lớn. Là địa bàn có tiềm năng lớn về đào tạo, khoa học công nghệ, dự báo những ngành cơ khí này sẽ phát triển mạnh trong tương lai.

Về Thương mại, dịch vụ - Du lịch

Thương mại, dịch vụ phát triển đa dạng, mạng lưới rộng khắp với hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi và chợ truyền thống phân bố đều trong tỉnh.

- Về nội thương: Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2022 đạt 70.024 tỷ đồng.

- Xuất khẩu: Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa năm 2022 đạt 746,8 triệu USD.

- Nhập khẩu: Kim ngạch nhập khẩu năm 2022 đạt 314 triệu USD.

Du lịch là một trong những ngành kinh tế có nhiều tiềm năng của tỉnh, với đặc thù du lịch sinh thái, sông nước, kênh rạch, miệt vườn,.. Bên cạnh đó, Vĩnh Long còn có nguồn tài nguyên du lịch nhân văn phong phú với hơn 500 di tích lịch sử - văn hóa, trong đó có 66 di tích đã được xếp hạng (gồm 11 di tích cấp quốc gia và 55 di tích cấp tỉnh), cùng với 25 làng nghề và 30 điểm du lịch vườn gắn với cuộc sống thường nhật của người dân, lưu trú trải nghiệm homestay,.. đã và đang trở nên hấp dẫn du khách.

Nguồn nhân lực

Cùng với thành phố Cần Thơ, tỉnh Vĩnh Long là 1 trong 2 trung tâm đào tạo nguồn nhân lực lớn nhất vùng Đồng bằng sông cửu Long. Trên địa bàn tỉnh hiện có 03 trường đại học và 01 phân hiệu  trường đại học (Đại học Xây dựng Miền Tây, Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long, Đại học Cưủ Long và Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh - Phân hiệu Vĩnh Long); 02 trường cao đẳng; 01 trường trung cấp tư thục. Hằng năm, các cơ sở đào tạo này đã đào tạo trên 25.000 lao động có trình độ tay nghề, chuyên môn kỹ thuật.

Lực lượng lao động trong độ tuổi (từ 15 tuổi trở lên) là 580.272 người, phần lớn là lao động trẻ. Tỷ lệ lao động có chuyên môn kỹ thuật của tỉnh đạt 59,85%.